| MEGA Limburg, NV Maatschappij voor Elektriciteit
en Gas Limburg, bezit sinds 1989 in de Maas ter hoogte van Linne een waterkrachtcentrale.
Dit artikel belicht deze voor Nederland toch wel uitzonderlijke vorm van
energieopwekking.
De rivier de Maas heeft van de grote rivieren
die Nederland kent het grootste verval. Hierdoor bezit de Maas het grootste
potentieel aan waterkracht. Deze waterkracht kan met behulp van waterkrachtcentrales
omgezet worden in elektrische energie.
Waterkrachtcentrales zijn, in combinatie
met bestaande stuwen en sluizen mogelijk op zeven plaatsen in de Maas.
Het verval dat op deze manier gecreëerd kan worden is echter niet
groot genoeg om de bouw van waterkrachtcentrales op puur economische gronden
te rechtvaardigen. Voor het milieu bieden zij daarentegen grote voordelen:
- geen luchtverontreiniging,
- geen afvalstoffen,
- geen brandstofverbruik.
In België zijn reeds een vijftal waterkracht-centrales
gerealiseerd. In Nederland zijn er twee: bij Linne en bij de stuw van Lith.
Ook in andere rivieren in Nederland bevinden
zich waterkrachtcentrales. Tabel 1 geeft een overzicht.
bron:
projectbureau Duurzame Energie (http://www.pde.nl/img/factsheets/wk_5.gif)
| plaats |
rivier |
jaar |
vermogen
(MW) |
| Hagestein |
Lek |
1958 |
1,8 |
| Maurik |
Nederrijn |
1988 |
10 |
| Linne |
Maas |
1989 |
11,5 |
| Lith |
Maas |
1990 |
14 |
De bouw van de waterkrachtcentrale bij
Linne betekende een grote ingreep in het rivier-beheer.
Daarbij moest ook rekening gehouden worden
met de overige functies van de Maas:
-
afvoer van water,
-
scheepvaart,
-
watervoorziening,
-
ecologie,
-
recreatie.
Bij de waterkrachtcentrale te Linne wordt
met behulp van vier horizontale Kaplan-turbines, met een schoepenrad van
4 meter doorsnede, per jaar zo'n 52 miljoen kWh opgewekt. Over deze turbines
staat een maximaal verval van 4,05 m. Dit verval wordt geregeld met de
naast de centrale gelegen stuw.
bron:
projectbureau Duurzame Energie (http://www.pde.nl/img/factsheets/wk_3.jpg)
De hoeveelheid water die de centrale mag gebruiken
om energie op te wekken is afhankelijk van de hoeveelheid water in de rivier
en de eisen die de scheepvaart en de drink-, irrigatie- en industriewatergebruikers
stellen. Hierdoor is het mogelijk dat de centrale stil gelegd moet worden
om het water beschikbaar te hebben voor de andere gebruikers.
De bouw van de centrale heeft 2 jaar geduurd
en de totale bouwkosten waren circa 71 miljoen gulden. De technische levensduur
van de installatie wordt geschat op 40 à 50 jaar. Economisch gezien
is de waterkracht-centrale niet rendabel: het genereren van elektriciteit
kost meer dan de huidige tarieven opbrengen.
Barrières in rivieren zoals stuwen
en ook waterkrachtcentrales beletten vissen en andere waterdieren stroomopwaarts
te komen. Verschillende waterdiersoorten trekken echter de rivieren op
om te paren. Om dit mogelijk te maken worden, waar de vrije doorgang belemmerd
is, vispassages gebouwd.
Bij de waterkrachtcentrale Linne is een
omleiding op de rechter Maasoever gegraven van 215 meter lengte. Het totale
niveauverschil van 4,05 meter is in 18 trappen verdeeld. Bij de bouw van
deze vispassage is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van natuurlijk materiaal.
(bron: http://www.megalimburg.nl/megalimburg/onsbedr/duurener/waterkr.htm)
Meer informatie over de waterkrachtcentrale
bij Linne in de technical
brochure van CADDET (pdf-file in het Engels) |