Waterkrachtcentrale Linne
MEGA Limburg, NV Maatschappij voor Elektriciteit en Gas Limburg, bezit sinds 1989 in de Maas ter hoogte van Linne een waterkrachtcentrale. Dit artikel belicht deze voor Nederland toch wel uitzonderlijke vorm van energieopwekking.

De rivier de Maas heeft van de grote rivieren die Nederland kent het grootste verval. Hierdoor bezit de Maas het grootste potentieel aan waterkracht. Deze waterkracht kan met behulp van waterkrachtcentrales omgezet worden in elektrische energie. 
Waterkrachtcentrales zijn, in combinatie met bestaande stuwen en sluizen mogelijk op zeven plaatsen in de Maas. Het verval dat op deze manier gecreëerd kan worden is echter niet groot genoeg om de bouw van waterkrachtcentrales op puur economische gronden te rechtvaardigen. Voor het milieu bieden zij daarentegen grote voordelen:
   - geen luchtverontreiniging,
   - geen afvalstoffen,
   - geen brandstofverbruik.

In België zijn reeds een vijftal waterkracht-centrales gerealiseerd. In Nederland zijn er twee: bij Linne en bij de stuw van Lith.
Ook in andere rivieren in Nederland bevinden zich waterkrachtcentrales. Tabel 1 geeft een overzicht.


bron: projectbureau Duurzame Energie (http://www.pde.nl/img/factsheets/wk_5.gif)

plaats rivier jaar vermogen 
(MW)
Hagestein Lek 1958 1,8
Maurik Nederrijn 1988 10
Linne Maas 1989 11,5
Lith Maas 1990 14

De bouw van de waterkrachtcentrale bij Linne betekende een grote ingreep in het rivier-beheer.
Daarbij moest ook rekening gehouden worden met de overige functies van de Maas:

  • afvoer van water,
  • scheepvaart,
  • watervoorziening,
  • ecologie,
  • recreatie.
Bij de waterkrachtcentrale te Linne wordt met behulp van vier horizontale Kaplan-turbines, met een schoepenrad van 4 meter doorsnede, per jaar zo'n 52 miljoen kWh opgewekt. Over deze turbines staat een maximaal verval van 4,05 m. Dit verval wordt geregeld met de naast de centrale gelegen stuw. 

bron: projectbureau Duurzame Energie (http://www.pde.nl/img/factsheets/wk_3.jpg)
De hoeveelheid water die de centrale mag gebruiken om energie op te wekken is afhankelijk van de hoeveelheid water in de rivier en de eisen die de scheepvaart en de drink-, irrigatie- en industriewatergebruikers stellen. Hierdoor is het mogelijk dat de centrale stil gelegd moet worden om het water beschikbaar te hebben voor de andere gebruikers.
De bouw van de centrale heeft 2 jaar geduurd en de totale bouwkosten waren circa 71 miljoen gulden. De technische levensduur van de installatie wordt geschat op 40 à 50 jaar. Economisch gezien is de waterkracht-centrale niet rendabel: het genereren van elektriciteit kost meer dan de huidige tarieven opbrengen.

Barrières in rivieren zoals stuwen en ook waterkrachtcentrales beletten vissen en andere waterdieren stroomopwaarts te komen. Verschillende waterdiersoorten trekken echter de rivieren op om te paren. Om dit mogelijk te maken worden, waar de vrije doorgang belemmerd is, vispassages gebouwd.
Bij de waterkrachtcentrale Linne is een omleiding op de rechter Maasoever gegraven van 215 meter lengte. Het totale niveauverschil van 4,05 meter is in 18 trappen verdeeld. Bij de bouw van deze vispassage is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van natuurlijk materiaal.


(bron: http://www.megalimburg.nl/megalimburg/onsbedr/duurener/waterkr.htm)

Meer informatie over de waterkrachtcentrale bij Linne in de technical brochure van CADDET (pdf-file in het Engels)



Comments and remarks to Wim Jonker Klunne